Narzędzia DT – burza mózgów

Ideę burzy mózgów znają wszyscy. Jest to metoda prosta w zastosowaniu, ale przez swoją uniwersalność często nie wykorzystywana w pełni efektywnie. Zazwyczaj potrzebujemy narzędzia bardziej konkretnego niż swobodne rzucanie pomysłami.
Dzielę się z Tobą pomysłami na różne rodzaje burzy mózgów. Zanim ocenisz, która wersja jest dla Ciebie, przypomnijmy zasady grupowego brainstormingu:

Generuj jak najwięcej pomysłów, idź na ilość, nie zatrzymuj się, aby oceniać lub rozwijać pomysł.
Zapisz wszystkie pomysły. To, czego nie użyjesz od razu, może być inspiracją dla nowych idei w przyszłości. Jedna kartka to jeden pomysł.
Wyłącz wewnętrznego krytyka. Nie ma złych pomysłów.
Zadbaj o równość – każdy członek zespołu ma takie same prawo do zgłaszania dowolnej liczby pomysłów.
Nie bój się używać wielu technik podczas jednej burzy mózgów.

Istnieje wiele wersji tej kreatywnej pracy i warto z nich korzystać. Oto niektóre z nich.

Wersja klasyczna – pisana burza mózgów.
Członkowie zespołu pracują na stojąco wypisując swoje pomysły na zadany wcześniej temat na karteczkach post it na tablicy. Główna zasada tej techniki polega na oddzieleniu generowania pomysłów od dyskusji, co pozwala na zaangażowanie introwertyków lub mniej zaangażowanych osób do działania.

Wersja klasyczna – rysowana burza mózgów
Oparta na tych samych zasadach, ale zamiast zapisywać pomysły, rysujemy proste schematy lub symbole. Warto pamiętać, że brak zdolności plastycznych nie jest tu przeszkodą – liczy się pomysł.

Burza mózgów – z pytaniami
Zamiast pomysłów generujemy największą ilość pytań do naszego wyzwania projektowego. Bardzo ją polecam do indywidualnej pracy. Określamy czas i dążymy do wygenerowanie maksymalnej liczy pytań np. 20 min na 100 pytań.

Odwrócona burza mózgów
Generujemy pomysły, ale do negatywnie sformułowanego pytania, czyli zamiast “jak sprawić, aby uczniowie czuli się wspaniale w naszej szkole”, formułujemy wersję negatywną “jak sprawić, aby uczniowie czuli się fatalnie w naszej szkole”. Wypracowane sposoby na pogorszenie sytuacji odwracamy i definiujemy rozwiązanie problemu.

Burza Round – Robin
Polega na tym, że każdy uczestnik dzieli się pomysłem po kolei, aż wszyscy przedstawią swoje koncepcje. To świetny sposób na uzyskanie kreatywnych pomysłów od członków zespołu, którzy są nieśmiały lub mało zainteresowani. Stosuje się ją najczęściej, aby zapobiec zdominowaniu dyskusji przez jedną osobę.

Wersja Charrette
Projektowanie Charrette, sprawdza się najlepiej podczas burzy mózgów, w której bierze udział wiele osób. Zgodnie z tym podejściem dzielimy dużą grupę na mniejsze, które omawiają jeden element problemu przez określony czas. Kiedy czas mija, poszczególne grupy przekazują swoje pomysły kolejnej, aby na nich bazować. Możesz uruchomić wiele grup jednocześnie, o ile pracują nad różnymi częściami problemu. Kończąc sesję z tą wersją burzy mózgów mamy sytuację, w której każdy pomysł został wielokrotnie omówiony i dopracowywany.

Mapowanie myśli
Jest jedną z najpopularniejszych technik burzy mózgów, ponieważ dodaje element wizualny. Graficzne przedstawienie relacji między pomysłami i ideami powoduje, że możemy bardziej rozwijać kreatywne pomysły.

5 Dlaczego?
W tej metodzie, pytając “dlaczego?” przechodzimy od centralnego pomysłu do różnych powiązanych tematów niszowych, których możesz użyć, aby iść naprzód. Jak to działa? Zaczynamy od problemowego stwierdzenia “Nasi uczniowie często spóźniają się do szkoły”. Następnie zapytaj: „Dlaczego tak się dzieje?” Odpowiedz na to pytanie, a następnie zapytaj ponownie: „Dlaczego tak się stało?” Powtarzaj, aż dojdziesz do źródła problemu. W tej technice przyda się moderator prowadzący rozmowę.

Superbohater
Polega na wybraniu fikcyjnej lub historycznej postaci, takiej jak Superman, Wonder Women czy Bill Gates. Uczestnicy sesji zadają sobie pytanie – co ta osoba zrobiłaby, aby rozwiązać nasz problem lub wyzwanie projektowe podczas grupowej burzy mózgów? Wymyślanie tych odpowiedzi bardzo pobudza wyobraźnie i może zaowocować bardzo kreatywnymi pomysłami.

Wypełnianie luk
W tej technice zaczynacie od stwierdzenia, gdzie jesteście i od odpowiedzi na pytanie, gdzie chcecie być. Następnie uczestnicy spotkania wymyślają pomysły, jak przejść z punktu A do punktu B. Spodziewaj się zarówno bardzo szczegółowych sugestii jaki i ogólnych przeglądów. Pod koniec sesji możesz uporządkować wszystkie myśli, aby opracować swoją wizję i plan działania.
Na przykład: „W tej chwili mamy 80 uczniów. Do początku przyszłego roku szkolnego chcemy mieć ich 150”.

Brainwriting 6-3-5
Krótko mówiąc, w tej wersji zakładamy, że 6 osób opracuje 3 projekty w ciągu 5 minut. Tym samym eliminujemy zaciekłe dyskusje i zbyt długie rozważania. Ograniczony czas i kilka projektów wymagają szybkiego działania. Efekty mogą być imponujące, bo w krótkim czasie jesteśmy w stanie wygenerować naprawdę dużą ilość pomysłów.

SCAMPER
W tej metodzie uczestnicy mają zadanie przerabiać i modyfikować. Punktem wyjścia nie jest więc wymyślanie czegoś zupełnie nowego, lecz próba przekształcenia istniejącej rzeczy i znalezienia dzięki takim zmianom innowacji.
SCAMPER jest akronimem od angielskich słów i oznacza:
S – substitute – zamienienie czegoś czymś innym
C – combine – łączenie
A – adapt – zaadoptowanie istniejących pomysłów do naszego
M – modify – zmiana, np. miejsca, zasięgu
P – put to another use – zmiana zastosowania
E – eliminate – usunięcie czegoś
R – reverse – odwrócenie

Stosuję burze mózgów tak często jak się da. Przetestuj i dowiedz się, która metoda sprawdzi się u Ciebie. Dzisiejszy post podsumuję cytatem Linusa Paulinga: